Τρίτη 30 Δεκεμβρίου 2008

Τον ξέρουμε τον ένοχο κι είναι γνωστή η αιτία

Εικόνα από βομβαρδισμό της Βυρητού
«Γι’ άλλη μια φορά προσπαθήσαμε να ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας, αλλά το 1982 εισέβαλαν οι Ισραηλινοί και τα πολεμικά τους πλοία άρχισαν να βομβαρδίζουν τη Βηρυτό. Καθώς ήταν πάνω στον παραλιακό δρόμο, το διαμέρισμα ήταν πολύ εκτεθειμένο. Επί δεκαπέντε ημέρες δεχόμασταν επίθεση και από τη θάλασσα και από την ξηρά. Ήταν τρομακτικό. φοβόμουν κυρίως για τα παιδιά μου, μήπως ζήσω εγώ και σκοτωθούν εκείνα. Όλες τις ημέρες τις περάσαμε μέσα στο καταφύγιο, στο υπόγειο της πολυκατοικίας, ξαπλωμένοι στο πάτωμα. υπήρχαν πενήντα πέντε διαμερίσματα σ’ εκείνη την πολυκατοικία, πενήντα πέντε οικογένειες, περίπου 250 άνθρωποι. Οι Ισραηλινοί όμως είχαν εφεύρει ένα ειδικό τύπο βόμβας που δεν έσκαγε παρά μόνο τη στιγμή που χτυπούσε το υπόγειο, κι έτσι ξέραμε ότι ούτε κάτω από τη γη δεν ήμαστε ασφαλείς.
Κάποια μέρα έριξαν μία από αυτές τις βόμβες θραυσμάτων σ’ ένα κτίριο δίπλα από το δικό μας. Καταστράφηκε εντελώς. Οι τετρακόσιες οικογένειες στο υπόγειο –μπορεί και χίλιοι άνθρωποι συνολικά- καταπλακώθηκαν και σκοτώθηκαν. Είχαμε πολλούς συγγενείς μας εκεί μέσα, από τη μεριά του πατέρα μου. Ήταν όλοι απ’ την αλ-Μπάσα, ένα χωριό δίπλα στο Καφρ Μπίριμ. Είχε κυκλοφορήσει η φήμη ότι σε εκείνο το υπόγειο βρισκόταν ο Αραφάτ. Φυσικά, δεν ήταν αλήθεια αλλά τους Ισραηλίτες τι τους ένοιαζε; Εκείνες τις μέρες κάτι άλλα ξαδέρφια μας ήταν σε ένα κτίριο που βομβαρδίστηκε με φώσφορο. Σκοτώθηκαν κι αυτοί, αλλά με το φώσφορο αργείς πολύ να πεθάνεις. Σου καίει σιγά σιγά το δέρμα και φτάνει μέχρι τα κόκαλα».


Πρόκειται για αφήγηση Χριστιανής Παλαιστίνιας στον Ουίλιαμ Ντάλριμπλ συγγραφέα του βιβλίου «Ταξίδι στη σκιά του Βυζαντίου» σελ. 383-384 εκδ. ΩΚΕΑΝΙΔΑ. Χιλιάδες παρόμοιες αφηγήσεις πλέκουν το γαϊτανάκι του αίματος στην πολύπαθη Παλαιστίνη με διάφορες παραλλαγές, και όσο περνούν τα χρόνια αυτό που αλλάζει είναι η αυξανόμενη αγριότητα και η χρήση της υψηλής τεχνολογίας στην υπηρεσία του τρόμου.
Και συνεχίζει ο συγγραφέας

Από το βιβλίο του Ρόμπερτ Φισκ, Pity the Nation, ήξερα κάποια πράγματα για τις βόμβες φωσφόρου που είχαν ρίξει οι Ισραηλινοί στις κατοικημένες περιοχές του Λιβάνου. Σ’ ένα βιβλίο γεμάτο φρικιαστικές ιστορίες το χειρότερο σημείο είναι η περιγραφή της επίσκεψης του Φισκ σ’ ένα μαιευτήριο, λίγες μέρες μετά από ένα τέτοιο βομβαρδισμό. Εκεί συνάντησε μια νοσοκόμα. Μετά το τέλος του βομβαρδισμού είχε βάλει όλα τα φλεγόμενα βρέφη μέσα σε ένα μεγάλο κουβά νερό, προσπαθώντας να σβήσει με αυτόν τον τρόπο τις φλόγες. Όταν τα έβγαλε, μισή ώρα αργότερα, τα βρέφη ακόμη καίγονταν. Ακόμη και μέσα στο παγερό κρύο του νεκροτομείου τα κορμάκια τους σιγοκαίγονταν. Την επόμενη μέρα η γιατρός έβγαλε τα μικροσκοπικά πτώματα από το νεκροτομείο για να τα κηδέψουν. Με φρίκη είδε τις φλόγες να φουντώνουν γι’ άλλη μια φορά.

Κι η σφαγή των αμάχων και των παιδιών συνεχίζεται αμείωτη. Τα θύματα του Β' Παγκοσμίου πολέμου μετατράπηκαν σε θύτες. Με την Ευρώπη να παρακολουθεί χρόνια τώρα απαθής και τις ΗΠΑ να χειροκροτούν υστερικά. Είτε ο πρόεδρός τους είναι Δημοκρατικός είτε Ρεπουμπλικάνος.
Εμείς όμως, οι απλοί πολίτες,
τον ξέρουμε τον ένοχο
κι είναι γνωστή η αιτία.

Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2008

Να τα πούμε;


Τα κάλαντα του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

Τα κάλαντα ξεκίνησα να πω
κι η πάχνη τα πλευρά μου κοκαλώνει,
η μάνα το χριστόψωμο ζυμώνει
καθώς τελειώνει το '58.

Διάφανα κρύσταλλα-σπαθιά στα κεραμίδια
τα δάκρυα του χειμώνα παγωμένα,
στα ρείθρα τα νερά κρουσταλλιασμένα
ακίνητα σαν ναρκωμένα φίδια.

Γνωστούς και συγγενείς θα πάρω στη σειρά.
Οι θείοι θα μου δώσουν διφραγκάκια
οι γείτονες δραχμές, πενηνταράκια
που θα τα ρίξω μέσ' στον κουμπαρά.

Οι πάρα πέρα μπακλαβάδες και τσαπέλες
και χάρτινο δεκάρικο η νονά
κι όταν περάσω από την αγορά
ο μπακάλης θα μου δώσει καραμέλες.

Αργά το μεσημέρι θα επιστρέψω
χαρούμενος και πουντιασμένος
θ' αχνίζει ο τραχανάς σερβιρισμένος
και με τα σπιρτοκούτια μου θα παίξω.

Θα δω τη Νέα Υόρκη χιονισμένη
στην κάρτα που μας έστειλεν η θεία,
θα ταξιδέψω με τη φαντασία
ως την Αμέρικα που ζει ξενιτεμένη.

Το βράδυ μέσ' στην ησυχία
θ' ακούω στις πάχνες το Χριστό
στα ζα μας να μοιράζει το σανό
και σύνταχα θα πάω στην εκκλησία.
................................................................
Ξυπνώ και βρίσκομαι σ' άλλον αιώνα
πενήντα εφτά χειμώνες με βαραίνουν
και τα Χριστούγεννα σημαίνουν
στης τηλεόρασης τον κυκεώνα.

Όσοι με φίλεψαν σαν ήμουνα παιδάκι
είναι φευγάτοι από καιρό
κι εγώ να ξέρω δεν μπορώ
για πόσο ακόμα θα κρατώ το δοιάκι

του τιμονιού, στη βάρκα αυτής της ζήσης
που πλέει σαν καρυδότσουφλο σπασμένο
στο καθημερινό το κύμα τ΄ αφρισμένο,
γιομάτο από τις παιδικές μας αναμνήσεις.

Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης (Δεσφίνα Φωκίδος 1951) ζει στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας και εργάζεται στην εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος. Τύπωσε τις ποιητικές συλλογές: Πτωχόν Μετάλλευμα, εκδόσεις Εμβόλιμον, 1990, Αμειψισπορά, εκδόσεις της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λεβαδείας, 1996, Ενθύμιον, εκδόσεις Καστανιώτη, 2004. Δημοσιεύει κείμενα λογοτεχνικής κριτικής και επιμελείται την έκδοση του λογοτεχνικού περιοδικού Εμβόλιμον.
.
Και η ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ με την ανεπανάληπτη φωνή της MAHALIA JAKSON

Απολαύστε την
Mahalia Jackson - Silent Night, Holy Night





ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2008

ΑΝΘΟΣ ΤΟΥ ΓΙΑΛΟΥ : Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης


Eλληνικά Χριστούγεννα με τον Καρκαβίτσα, τον Κόντογλου και τον Παπαδιαμάντη
από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.

O Θωμάς Κοροβίνης επιλέγει και διαβάζει τρία αγαπημένα ελληνικά διηγήματα σε μια έκδοση εικονογραφημένη με παλιές χριστουγεννιάτικες κάρτες που συνοδεύεται από CD και προλογίζει με τα ακόλουθα.

«Τρεις από τους εξέχοντες μα και εξόχως ταπεινούς νεοέλληνες πεζογράφους διαλέξαμε για να γιορτάσουμε φέτος τις άγιες μέρες που έρχονται. Όλοι τους στοχεύουν με τα τρία αυτά αφηγήματα να ανακουφίσουν τον άνθρωπο από τα καθημερινά του μαρτύρια, να τον παρηγορήσουν και να τον εμψυχώσουν.Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας διαλέγει την αγρυπνία μιας συντροφιάς μεροκαματιάρηδων της θάλασσας κάποια χριστουγεννιάτικη νύχτα για να μας κοινωνήσει στα γνησίως ανθρώπινα. Ο Φώτης Κόντογλου βάζει τον Αϊ-Βασίλη να οδοιπορεί αποκαρδιωμένος από την ανθρώπινη αδιαφορία ανάμεσα στα παγωμένα φτωχοχώρια για να ανταμωθεί στο φτωχότερο απ’ αυτά μ’ ένα νεαρό άγιο του λαού.. Κι ο κυρ Αλέξανδρος, ο μυσταγωγός, μας φανερώνει την αλήθεια για την απόλυτη αγνότητα. Πόσοι και ποιοι έχουν την “ευλογία” να δουν το άστρο του γιαλού; Ελάχιστοι μόνον, οι “καθαροί”».

Κι εμείς σας δίνουμε την ευκαιρία ν'απολαύσετε ένα μικρό μέρος του έξοχου βιβλίου.

Άνθος του γιαλού
του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

Επί πολλάς νύκτας κατά συνέχειαν έβλεπεν ο Μάνος του Κορωνιού, εκεί οπού έδενε την βάρκαν του κάθε βράδυ, κοντά στα Κοτρώνια του ανατολικού γιαλού, ανάμεσα εις δύο υψηλούς βράχους και κάτω από ένα παλαιόν ερημόσπιτον κατηρειπωμένον – εκεί έστρωνε συνήθως την κάππαν επάνω στην πλώρην της βάρκας, κι εκοιμάτο χορευτόν και νανουρισμένον ύπνον, τρεις σπιθαμές υψηλότερ’ από το κύμα, θεωρών τα άστρα, και μελετών την Πούλιαν και όλα τα μυστήρια του ουρανού– έβλεπε, λέγω, ανοικτά εις το πέλαγος, έξω από τα δύο ανθισμένα νησάκια, τα φυλάττοντα ως σκοποί το στόμιον του λιμένος, εν μελαγχολικόν φως –κανδήλι, φανόν, λαμπάδα, ή άστρον πεσμένον– να τρεμοφέγγη εκεί μακράν, εις το βάθος της μελανωμένης εικόνος, επιπολής εις το κύμα, και να στέκη επί ώρας, φαινόμενον ως να έπλεε, και μένον ακίνητον.
Ο Μάνος του Κορωνιού, λεμβούχος ψαράς, ήτον αδύνατος στα μυαλά όπως και πας θνητός. Αρκετόν ήτο ήδη οπού έδενε την βάρκαν του κάθε βράδυ εκεί, δίπλα εις τους δύο μαυρισμένους βράχους, κάτω από το ερημόσπιτον εκείνο, τ’ ολόρθον άψυχον φάντασμα, το οποίον είχε την φήμην ότι ήτο στοιχειωμένον. Εκαλείτο κοινώς «της Λουλούδως το Καλύβι». Διατί; Κανείς δεν ήξευρεν. Ή, αν υπήρχον ολίγα γραΐδια λαδικά, ή και δύο τρεις γέροι γνωρίζοντες τας παλαιάς ιστορίας του τόπου, ο Μάνος δεν έτυχεν ευκαιρίας να τους ερωτήση.
Έβλεπε, βραδειές τώρα, το παράδοξον εκείνο μεμακρυσμένον φως να τρέμη και να φέγγη εκεί εις το πέλαγος, ενώ ήξευρεν ότι δεν ήτο εκεί κανείς φάρος. Η Κυβέρνησις δεν είχε φροντίσει δι’ αυτά τα πράγματα εις τα μικρά μέρη, τα μη έχοντα ισχυρούς βουλευτάς.
Τι, λοιπόν, ήτο το φως εκείνο; Ησθάνετο επιθυμίαν, επειδή σχεδόν καθημερινώς επέρνα με την βάρκαν του από εκείνο το πέραμα, ανάμεσα εις τα δύο χλοερά νησάκια, και δεν έβλεπε κανέν ίχνος εκεί την ημέραν, το οποίον να εξηγή την παρουσίαν του φωτός την νύκτα, να πλεύση τα μεσάνυκτα, διακόπτων τον μακάριον ύπνον του και τους ρεμβασμούς του προς τ’ άστρα και την Πούλιαν, να φθάση έως εκεί, να ιδή τι είναι, και εν ανάγκη να το κυνηγήση, το μυστηριώδες εκείνο φέγγος. Όθεν ο Μάνος, επειδή ήτο ασθενής άνθρωπος, καθώς είπομεν, νέος εικοσαετής, εκάλεσεν επίκουρον και τον Γιαλήν της Φαφάνας, δέκα έτη μεγαλύτερόν του, αφού του διηγήθη το νυκτερινόν όραμά του, διά να του κάμη συντροφιάν εις την ασυνήθη εκδρομήν.
Επήγαν μίαν νύκτα, όταν η σελήνη ήτο εννέα ημερών κι έμελλε να δύση περί την μίαν μετά τα μεσάνυκτα. Το φως εφαίνετο εκεί, ακίνητον ως καρφωμένον, ενώ ο πύρινος κολοβός δίσκος κατέβαινεν ηρέμα προς δυσμάς κι έμελλε να κρυφθή οπίσω του βουνού. Όσον έπλεαν αυτοί με την βάρκαν, τόσον τους έφευγε, χωρίς να κινήται οφθαλμοφανώς, ο μυστηριώδης πυρσός. Έβαλαν δύναμιν εις τα κουπιά, εξεπλατίσθηκαν. Το φως εμακρύνετο, εφαίνετο απώτερον ολονέν. Ήτο άφθαστον. Τέλος, έγινεν άφαντον από τους οφθαλμούς των.
Ο Μάνος μαζί με τον Φαφάναν έκαμαν πολλούς Σταυρούς. Αντήλλαξαν ολίγας λέξεις:
«Δεν είναι φανάρι, δεν είναι καΐκι, όχι».
«Και τι είναι;»
«Είναι…»
Ο Γιαλής της Φαφάνας δεν ήξευρε τι να είπη.
Την νύκτα της τρίτης ημέρας, και πάλιν δύο ή τρεις ημέρες μετ’ αυτήν, οι δύο ναυτίλοι επεχείρησαν εκ νέου την εκδρομήν. Πάντοτε έβλεπαν την μυστηριώδη λάμψιν να χορεύη εις τα κύματα. Είτα, όσον επλησίαζαν αυτοί, τόσον το όραμα έφευγε. Και τέλος εγίνετο άφαντον. Τι άρα ήτο;
Εις μόνον γείτων είχε παρατηρήσει τας επανειλημμένας νυκτερινάς εκδρομάς των δύο φίλων με την βάρκαν. Ο Λίμπος ο Κόκοϊας, άνθρωπος πενηντάρης, είχε διαβάσει πολλά παλαιά βιβλία με τα ολίγα κολλυβογράμματα που ήξευρε, και είχεν ομιλήσει με πολλάς γραίας σοφάς, αίτινες υπήρξαν το πάλαι. Εκάθητο όλην την νύκτα, αγρυπνών, σιμά εις το παράθυρόν του, βλέπων προς την θάλασσαν, και πότε εδιάβαζε τα βιβλία του, πότε ερρέμβαζε προς τα άστρα και προς τα κύματα. Η καλύβη του, όπου έρημος και μόνος εκατοικούσεν, έκειτο ολίγους βράχους παραπέρα από το Σπίτι της Λουλούδως, όπου έδενε την βάρκαν του ο Μάνος, ανάμεσα εις το σπίτι της Βάσως του Ραγιά και της Γκαβαλογίνας.
Μίαν νύκτα, ο Κορωνιός και ο εγγονός της Φαφάνας ητοιμάζοντο να λύσουν την βάρκαν και να κωπηλατήσουν, τετάρτην φοράν, διά να κυνηγήσουν το ασύλληπτον θήραμά των.
Ο Λίμπος ο Κόκοϊας τους είδεν, εξήλθεν από την καλύβην του φορών άσπρον σκούφον και ράσον μακρύ, όπως εσυνήθιζε κατ’ οίκον, επήδησε δύο τρεις βράχους προς τα εκεί, κι έφθασε παραπάνω από το μέρος όπου ευρίσκοντο οι δύο φίλοι.
«Για πού, αν θέλη ο Θεός, παιδιά;» τους εφώναξεν. «Είναι βραδειές τώρα που τρέχετε έξω από το λιμάνι, χωρίς να γιαλεύετε, χωρίς να πυροφανίζετε – και τα ψάρια σας δεν τα είδαμε. Μήπως σας ωνείρεψε και σκάφτετε πουθενά για να βρήτε τίποτε θησαυρό;»
Ο Μάνος παρεκάλεσε τον Κόκοϊαν να κατεβή παρακάτω και να ομιλή σιγανώτερα. Είτα δεν εδίστασε να του διηγηθή το όραμά του.
Ο Λίμπος ήκουσε μετά προσοχής. Είτα εγέλασε:
«Αμ’ πού να τα ξέρετε αυτά εσείς οι νέοι!» είπε, σείων σφοδρώς την κεφαλήν. «Τον παλαιόν καιρόν, τέτοια πράματα σαν αυτό που είδες, Μάνο, τα έβλεπαν όσοι ήταν καθαροί, τώρα τα βλέπουν μόνον οι ελαφροΐσκιωτοι. Εγώ δεν βλέπω τίποτα!... Το ίδιο κι ο Γιαλής, βλέπεις αυτό που λες πως βλέπεις;»
Ο Γιαλής ηναγκάσθη, με συστολήν κατωτέραν της ηλικίας του, να ομολογήση ότι δεν έβλεπε το φως, περί ου ο λόγος, αλλ’ επείθετο εις την διαβεβαίωσιν του Μάνου, όστις έλεγεν ότι το βλέπει.
Ο Κόκοϊας ήρχισε τότε να διηγήται:
«Ακούστε να σας πω, παιδιά. Εγώ που με βλέπετε έφτασα τη γρια-Κοεράνω του Ραγιά, τη μαννού αυτής της Βάσως της γειτόνισσας, καθώς και τη μάννα της Γκαβαλογίνας ακόμα, κι άλλες γριές. Μου είχαν διηγηθεί πολλά πρωτινά, παλαιικά πράματα, καθώς κι αυτό που θα σας πω τώρα:
»Βλέπετε αυτό το χάλασμα, το Καλύβι της Λουλούδως, που λένε πως είναι στοιχειωμένο; Εδώ, τον παλαιόν καιρό, εκατοικούσε μια κόρη, η Λουλούδω, οπού την είχαν ονοματίσει για την εμορφιά της –έλαμπε ο ήλιος, έλαμπε κι αυτή–, μαζί με τον πατέρα της, τον γερο-Θεριά (ελληνικά τον έλεγαν Θηρέα) οπού εκυνηγούσε όλους τους δράκους και τα στοιχειά με την ασημένια σαγίττα και με φαρμακωμένα βέλη. Ένα βασιλόπουλο από τα ξένα την αγάπησε την όμορφη Λουλούδω. Της έδωκε το δαχτυλίδι του κι εκίνησε να πάη στο σεφέρι, και της έταξε με όρκον ότι, άμα νικήση τους βαρβάρους, την ημέρα που θα γεννηθή ο Χριστός, θα έρθη να την στεφανωθή.
»Επήγε το βασιλόπουλο. Έμεινεν η Λουλούδω, ρίχνοντας τα δάκρυά της στο κύμα, στον αέρα στέλνοντας τους αναστεναγμούς της και την προσευχή στα ουράνια, να βγη νικητής το βασιλόπουλο, να έρθη η μέρα που θα γεννηθή ο Χριστός, να γυρίση ο σαστικός της να την στεφανωθή.
»Έφθασε η μέρα που ο Χριστός γεννάται. Η Παναγία, με αστραφτερό πρόσωπο, χωρίς πόνο, χωρίς βοήθεια, γέννησε το βρέφος μες στη σπηλιά, το εσήκωσε, το εσπαργάνωσε με χαρά και το ’βαλε στο παχνί για να το κοιμίση. Ένα βοϊδάκι κι ένα γαϊδουράκι εσίμωσαν τα χνώτα τους στο παχνί κι εφυσούσαν μαλακά να ζεστάνουν το Θείο Βρέφος. Να! τώρα θα ’ρθη το βασιλόπουλο να πάρη την Λουλούδω!
»Ήρθαν οι βοσκοί, δύο γέροι με μακρυά άσπρα μαλλιά, με τις μαγκούρες τους, ένα βοσκόπουλο με τη φλογέρα του, θαμπωμένοι, ξαφνιασμένοι, κι έπεσαν κι επροσκύνησαν το Θείο Βρέφος. Είχαν ιδεί τον Άγγελον αστραπόμορφον, με χρυσογάλανα λευκά φτερά, είχαν ακούσει τ’ αγγελούδια που έψαλλαν “Δόξα εν υψίστοις Θεώ”. Έμειναν γονατιστοί, μ’ εκστατικά μάτια, κάτω από το παχνί, πολλήν ώρα, κι ελάτρευαν αχόρταγα το θάμα το ουράνιο. Να! τώρα θα ’ρθη το βασιλόπουλο να πάρη τη Λουλούδω!
»Έφτασαν κι οι τρεις μάγοι, καβάλα στις καμήλες τους. Είχαν χρυσές μίτρες στο κεφάλι κι εφορούσαν μακριές γούνες με πορφύρα κατακόκκινη. Και τ’ αστεράκι, ένα λαμπρό χρυσό αστέρι, εχαμήλωσε κι εκάθισε στη σκεπή της σπηλιάς, κι έλαμπε με γλυκό ουράνιο φως, που παραμέριζε της νύχτας το σκοτάδι. Οι τρεις βασιλικοί γέροι ξεπέζεψαν απ’ τις καμήλες τους, εμπήκαν στο σπήλαιο, κι έπεσαν κι επροσκύνησαν το Παιδί. Άνοιξαν τα πλούσια τα δισάκκια τους, κι επρόσφεραν δώρα: χρυσόν και λίβανον και σμύρναν. Να! τώρα θα ’ρθη το βασιλόπουλο να πάρη την Λουλούδω!

»Πέρασαν τα Χριστούγεννα, τελειώθηκε το μυστήριο, έγινε η σωτηρία, και το βασιλόπουλο δεν ήρθε να πάρη την Λουλούδω! Οι βάρβαροι είχαν πάρει σκλάβο το βασιλόπουλο. Το φουσσάτο του είχε νικήσει στην αρχή, τα φλάμπουρά του είχαν κυριέψει με αλαλαγμό τα κάστρα των βαρβάρων. Το βασιλόπουλο είχε χυμήξει με ακράτητην ορμή, απάνω στο μούστωμα και στη μέθη της νίκης. Οι βάρβαροι με δόλο τον είχαν αιχμαλωτίσει!
»Τα δάκρυα της κόρης επίκραναν το κύμα τ’ αρμυρό, οι αναστεναγμοί της εδιαλύθηκαν στον αέρα, κι η προσευχή της έπεσε πίσω στη γη, χωρίς να φθάση στο θρόνο του Μεγαλοδύναμου. Ένα λουλουδάκι, αόρατο, μοσχομυρισμένο, φύτρωσε ανάμεσα στους δυο αυτούς βράχους, οπού το λέν’ Άνθος του Γιαλού, αλλά μάτι δεν το βλέπει. Και το βασιλόπουλο, που είχε πέσει στα χέρια των βαρβάρων, επαρακάλεσε να γίνη Σπίθα, φωτιά του πελάγους, για να φτάση εγκαίρως, ως την ημέρα που γεννάται ο Χριστός, να φυλάξη τον όρκο του που είχε δώσει στην Λουλούδω.
»Μερικοί λένε πως το Άνθος του Γιαλού έγινεν ανθός, αφρός του κύματος. Κι η Σπίθα εκείνη, η φωτιά του πελάγου που είδες, Μάνο, είναι η ψυχή του βασιλόπουλου, που έλειωσε, σβήσθηκε στα σίδερα της σκλαβιάς, και κανείς δεν την βλέπει πια, παρά μόνον όσοι ήταν καθαροί τον παλαιόν καιρόν, και οι ελαφροΐσκιωτοι στα χρόνια μας».

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2008

Στο βιβλίο «Όλα σού τα 'μαθα, μα ξέχασα μια λέξη» το βραβείο αναγνωστών 2008

Στο μυθιστόρημα «Όλα σού τα 'μαθα, μα ξέχασα μια λέξη» του Δημήτρη Μπουραντά (εκδόσεις Πατάκη) απονεμήθηκε το φετινό Βραβείο Αναγνωστών, έναν θεσμό που τελεί υπό την αιγίδα του ΕΚΕΒΙ.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα αυτογνωσίας, μέσα από τη δοκιμασμένη σχέση δάσκαλου - μαθήτριας.
Η σχετική ψηφοφορία το ανέδειξε πρώτο, μεταξύ των δεκαπέντε μυθιστορημάτων της «βραχείας λίστας» που είχε προκύψει σύμφωνα με τις προτάσεις (χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια) των μελών από τις Λέσχες Ανάγνωσης σε όλη την Ελλάδα (150 τον αριθμό).

Η βράβευση του βιβλίου αποτυπώνει απολύτως την επιρροή που ασκούν τα ΜΜΕ στο μέσο αναγνώστη - τόσο με την προβολή στα σαλόνια τους όσο και με τις αμφιλεγόμενες λίστες ΕΥΠΩΛΗΤΩΝ - και επιβεβαιώνει απόλυτα τις θέσεις που αναπτύξαμε σ’ αυτό το blog με κυρίαρχη τη ρήση του Άρη Μαραγκόπουλου
« Ας μην εθελοτυφλούμε. Κατά τη
.
χώρα και η ανάγνωσή της. Κατά
.
την ανάγνωση και οι βραβεύσεις..»

Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2008

ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΥΠΟΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Μες στον ορυμαγδό της αμετροέπειας και της πλειοδοσίας λαϊκιστικών δηλώσεων και εκδηλώσεων από αρχηγούς πολιτικών κομμάτων, συνδικαλιστές, φοιτητές και μαθητές, μέχρι τους μαϊντανούς της δημοσιογραφίας που πάντα έχουν άποψη για όλα, σε μια πρωτοφανή προσπάθεια να εκμεταλλευτούν πολιτικά την τραγική ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ενός μαθητή αδιαφορώντας για τις κοινωνικές επιπτώσεις και τα αδιέξοδα μιας κοινωνίας που ήδη βρίσκεται σε αποσύνθεση, έλαμψε η θέση του βαθειά πολιτικοποιημένου δάσκαλου ΛΑΟΚΡΑΤΗ ΒΑΣΣΗ στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ το πρωί της Τετάρτης 10 Δεκεμβρίου.

Αν και πάμε κόντρα στο ρεύμα σας προτρέπουμε να τον ακούσετε.

Η θέση του ΛΑΟΚΡΑΤΗ ΒΑΣΣΗ.
Κάντε κλικ ΕΔΩ

Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2008

Η Κωνσταντινούπολη με το βλέμμα του Ξανθούλη

Απολαυστικός στις αναπαραστάσεις, χορταστικός στις περιγραφές, καταιγιστικός στο λόγο του ο Γιάννης Ξανθούλης - μας χάρισε τη Δευτέρα 6-12-08 - μια ανεπανάληπτη ξενάγηση, στα καλντερίμια, στα χαμάμ, στους αστρολόγους, στα σπίτια όπου φιλοξενήθηκε, στα μουσεία, στην μουσική παράδοση αλλά και στην ιστορία της Πόλης.

Ο Ξανθούλης μάς ταξίδεψε με το μοναδικό του τρόπο στη δικιά του Κωνσταντινούπολη. Αποκάλυψε μια άγνωστη πόλη ακόμα και σε κείνους που την έχουν επισκεφθεί κατ’ επανάληψη. Μετέφερε το άρωμά της ακόμα και σε κείνους που δεν την έχουν δει.
Μια βραδιά ξεχωριστή. Μια βραδιά αξέχαστη.

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2008

Η Κωνσταντινούπολη των ασεβών φόβων του Γιάννη Ξανθούλη


Το βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
σας προσκαλούν στην παρουσίαση του νέου βιβλίου

του Γιάννη Ξανθούλη

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Των ασεβών μου φόβων

τη Δευτέρα, 8 Δεκεμβρίου 2008, στις 8:15 το βράδυ
στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
(Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49, πρώην Πεσόντων Μαχητών, Λιβαδειά).

Ο Γιάννης Ξανθούλης θα μιλήσει για το νέο του βιβλίο,
και θα διαβάσει αποσπάσματα

ο Νίκος Μπακουνάκης προσέγγισε με το δικό του τρόπο το βιβλίο
στο ΒΗΜΑ της Κυριακής 30 Νοεμβρίου 2008
Παραθέτουμε το κείμενό του

Δεν μου έχει ξανασυμβεί να διαβάζω ένα βιβλίο και να αισθάνομαι ότι τυλίγομαι από τη μυρωδιά του δυόσμου. Συνέβη με την Κωνσταντινούπολη, Των ασεβών μου φόβων, το τελευταίο βιβλίο του Γιάννη Ξανθούλη (εκδόσεις Μεταίχμιο), αφήγηση με ηρωίδα την Πόλη. Ο Ξανθούλης γνωρίζει καλά την Κωνσταντινούπολη και μέσα από τις σελίδες του γοητευτικού βιβλίου του παρουσιάζει την πραγματικότητα αλλά και το παραμύθι μιας πόλης που για πολλούς από μας είναι χώρος του φαντασιακού μας κόσμου. Τα τελευταία χρόνια έχουμε διαβάσει σημαντικά βιβλία για την Κωνσταντινούπολη. Το ένα είναι βεβαίως το Ιστανμπούλ του Ορχάν Παμούκ (εκδόσεις Ωκεανίδα), η πόλη μέσα από την εμπειρία του αυτόχθονα, μια εμπειρία σχεδόν ψυχαναλυτική, αφού ο συγγραφέας ταυτίζοντας την πόλη με την οικογένειά του επιχειρεί ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Το άλλο είναι το βιβλίο του γάλλου δημοσιογράφου και συγγραφέα Ντανιέλ Ροντό Η Πόλη, μια περιδιάβαση (εκδόσεις Αλεξάνδρεια), όπου αναγνωρίζουμε τη ματιά του δυτικού ανθρώπου, μια ματιά θρεμμένη με περιηγητικά κείμενα και ιστορίες οριενταλισμού. Η ματιά του Ξανθούλη είναι διαφορετική και οπωσδήποτε είναι μια ματιά που μας ταιριάζει. Ο Ξανθούλης δεν βλέπει την Πόλη εργαστηριακά. Μπαίνει στη ζωή της, τη σκάβει, την αναμοχλεύει. Από την πρώτη στιγμή καταλαβαίνουμε ότι είναι γοητευμένος απ΄ αυτήν αλλά δεν της παραδίδεται ποτέ ολοκληρωτικά. Αυτή η αίσθηση αποτυπώνεται θαυμάσια στις σελίδες όπου περιγράφεται η επίσκεψη του συγγραφέα σ΄ έναν «φαλτζί», αστρολόγο-μέντιουμ. Μια μέρα καύσωνα, κάπου στην ασιατική πλευρά της Ιστανμπούλ, κοντά σε ένα από τα επιβλητικότερα νεκροταφεία της Πόλης, μια μαντεμένια πόρτα «ριγέ από σκουριά και μεταφυσικές οξειδώσεις» ανοίγει στο βασίλειο του «φαλτζί», σ΄ έναν χειμωνιάτικο κήπο καταμεσής του καλοκαιριού. «Χιονολούλουδα και ξεθαρρεμένα λευκά κυκλάμινα, με πέργκολες στολισμένες από γυμνά πλοκάμια γλυσίνας, μερικά παγκάκια από μαύρο γρανίτη με μαρκετερί από μάρμαρα αστακού, ένα αληθινό χολυγουντιανό σκηνικό με εξαίρεση το διάχυτο άρωμα δυόσμου». Τι εκπροσωπεί ο «φαλτζί»; «Δεν χρειάζεται να τον πιστέψεις. Του αρκεί να νιώσει την έκπληξή σου για το θράσος του». Το ίδιο συμβαίνει και με την Πόλη. Δεν χρειάζεται να της παραδοθούμε απόλυτα. Αρκεί να εκπλαγούμε από το φανερό και το κρυφό, από το σύνθετο και το απλό, από το βαρύ και το ελαφρό, απ΄ όλα αυτά που είναι η Πόλη. Εχοντας ως οδηγούς του δύο έκκεντρους Τούρκους ο Ξανθούλης μάς οδηγεί παντού. Από τη λεωφόρο Βαγδάτης, έναν τόπο υψηλού καταναλωτισμού, στο καφενείο του φωτογράφου Αρά Γκιουλέρ. Από το Φατίχ, την πιο μουσουλμανική γειτονιά της Πόλης, σ΄ ένα γυαλί (βίλα πάνω στον Βόσπορο) κοσμοπολιτών Τούρκων, απογόνων της παλιάς σουλτανικής τάξης. Από τα ιστορικά χαμάμ, με τους ατμούς των ερωτικών υπαινιγμών, στο ευρωπαϊκό καφέ του μουσείου Σαπαντζί. Από τα τουρσάδικα στον στρατό από γάτες, που, ιερά ζώα, διαιωνίζονται ανενόχλητα μέσα στα μνημεία της δόξας και της φτώχειας, στις αυλές των τζαμιών και προπαντός στα μνήματα των παλιών πεθαμένων. Από το Κους Παζαρού, την αγορά πουλιών και ερπετών του Εμίνονου, στα βιβλιοπωλεία της Ιστικλάλ, της παλιάς λεωφόρου του Πέραν. Από τους νεόπλουτους, που στα τουρκικά λέγονται «σονραντάν γκιορμούς», δηλαδή αυτοί-που-είδαν-μετά, στους εσωτερικούς μετανάστες. Ο Ξανθούλης μάς δείχνει μια Κωνσταντινούπολη που δεν ξέρουμε. Μας αποκαλύπτει ουσιαστικά μιαν άγνωστη πόλη. Και ταυτόχρονα μας βυθίζει σε μια παραμυθιτική ιστορία, που ξεκινάει σαν παραμύθι, με μια ψηφίδα που καταπίνει ο συγγραφέας στην παιδική του ηλικία, μια ψηφίδα που λέγαν ότι ερχόταν κατευθείαν από την Αγιά Σοφιά. Αλήθεια ή εύρημα, σημασία έχει ότι ο συγγραφέας μεταφέρει και σε μας αυτή την ψηφίδα, παρασύροντάς μας στη δική του Κωνσταντινούπολη.

Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2008

Πίστη στο Χρήμα και στο Θεό. Ένα όνειρο που ξεθωριάζει

Ο συγγραφέας ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Σε μια πόλη που έγλειφε τις πληγές της, από τον καταστροφικό αέρα του αιώνα, που είχε προηγηθεί, η αίθουσα του βιβλιοπωλείου ήταν ασφυκτικά γεμάτη – ξεπερνώντας κάθε προσδοκία μας – και η παρουσίαση του βιβλίου HOMO AMERICANUS μαζί με την πλούσια και γόνιμη συζήτηση, μας καθήλωσε για δυο ώρες και κάτι.
Την εκδήλωση άνοιξε ο δημοσιογράφος και ποιητής Κώστας Καναβούρης ο οποίος με το γλαφυρό του λόγο μας εισήγαγε στον τρόπο σκέψης του συγγραφέα, σημειώνοντας την δυσκολία του εγχειρήματός αλλά και την αξιοποίηση στο έπακρο του πλούτου γνώσεων του και τον αριστοτεχνικό χειρισμό του θέματος.

Ο συγγραφέας Γιώργος Παπασωτηρίου ανέλυσε διεξοδικά τι σημαίνει να είσαι Αμερικανός σήμερα και κάτω από ποιες συνθήκες διαμορφώθηκε η σημερινή ταυτότητα των Αμερικανών.
Καταθέτοντας προβληματισμό και θέσεις από μελέτες του, ανέδειξε τους κοινωνικοπολιτικούς και ιδεολογικούς συντελεστές που συνθέτουν το Αμερικανικό μοντέλο και στάθηκε ιδιαίτερα στο ρόλο της θρησκείας με τα ιδιαίτερα προτεσταντικά χαρακτηριστικά στη διαμόρφωση της Αμερικανικής ιδιαιτερότητας, στη θέση και το ρόλο των μεταναστών αλλά και στη σταδιακή εξαφάνιση της ηρωικής Αμερικανικής Αριστεράς από το ανηλεές κυνήγι της από τη μαφία σ’ όλες τις βαθμίδες εξουσίας.
Κι όλα αυτά με συνεχείς αναφορές σε φιλοσόφουςκαι διανοούμενους, όπως του Χέγκελ, του Μίλερ και του Τσόμσκι, του Ζίζεκ και του Ρόρτυ, του Χάμπερμας και του Ρίφκιν, του Φουκουγιάμα και της Κρίστεβα.
Η λογοτεχνία επίσης, που έχει - όπως χαρακτηριστικά είπε στην εισαγωγή του ο Κ. Καναβούρης - τους δικούς της τρόπους να καταγράφει τα γεγονότα, αποτέλεσε εργαλείο για να καταδείξει ο Παπασωτηρίου τη διαμόρφωση της Αμερικανικής συνείδησης μέσα από τα μονοπάτια της γραφής του Μέλβιλ και του Χόθορν, του Καπότε και της Όουτς, του Τζον ΝτοςΠάσος και του Μίλερ.

Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2008

Τι σημαίνει να είσαι Αμερικανός το 2008;

Tο βιβλιοπωλείο ΣYΓXPONH EKΦPAΣH
και οι EKΔOΣEIΣ KAΣTANIΩTH
με αφορμή την έκδοση του βιβλίου
HOMO AMERICANUS
σας προσκαλούν σε εκδήλωση με θέμα

TA XAPAKTHPIΣTIKA THΣ AMEPIKANIKHΣ IΔIAITEPOTHTAΣ

τη Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2008 και ώρα 8.15 μ.μ.
στο χώρο του βιβλιοπωλείου.

Ο συγγραφέας του βιβλίου ΓIΩPΓOΣ ΠAΠAΣΩTHPIOY,
θα το παρουσιάσει και θα συζητήσει μαζί μας
θέματα όπως τα παρακάτω.

Γιατί το 95% των Αμερικανών είναι θρησκευόμενοι, ενώ στην Ευρώπη συμβαίνει το αντίθετο; Ποιος ο ρόλος της θρησκείας στην πολιτική του Λευκού Οίκου; Ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι «τρελός» ή εμείς οι Ευρωπαίοι δεν αντιλαμβανόμαστε την αμερικανική ιδιαιτερότητα; Σε τι συνίσταται η ιδιοπροσωπία του Αμερικανού ανθρώπου και ο αμερικανικός ατομικισμός; Γιατί η Αριστερά δεν αναπτύχθηκε ποτέ στις ΗΠΑ κατά το ανάλογο της Ευρώπης; Πώς αντιμετωπίστηκαν τα μεταναστευτικά κύματα και ποιες πολιτικές υπέθαλψαν τους «εμφυλίους των κάτω»; Γιατί οι ΗΠΑ επέστρεψαν στο 1920, ενώ οι αριστεροί νοσταλγούν το 1960; Τι είναι ο «πραγματισμός» και γιατί μια ορισμένη Αριστερά τον επικαλείται σήμερα; Γιατί η ανατροπή της «κακής εικόνας» των ΗΠΑ στον κόσμο (αντιαμερικανισμός) έχει καταστεί κεντρικό στοιχείο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής τόσο των ρεπουμπλικάνων όσο και των δημοκρατικών;
Αυτά και άλλα πολλά είναι τα κεντρικά ερωτήματα στα οποία απαντά το "Homo Americanus", ένα βιβλίο που αναλύει σε βάθος τη διαδικασία διαμόρφωσης της αμερικανικής σκέψης στην ολότητά της, παρουσιάζοντας διεξοδικά τα χαρακτηριστικά της αμερικανικής ιδιαιτερότητας.
.
Ο Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου γεννήθηκε στους Κωστακιούς Άρτας.
Σπούδασε στην Αθήνα και στο Παρίσι και εργάστηκε στο ραδιόφωνο (Γ΄ Πρόγραμμα, Δίαυλος 10), σε περιοδικά (Χάος, Account, Ταξιδεύοντας, Ithaca) και σε εφημερίδες (Εξουσία, Ελευθεροτυπία-Βιβλιοθήκη, Καθημερινή).
.
Περισσότερα για το βιβλίο στο αδελφό μπλογκ

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

Επίγραμμα για το Πολυτεχνείο


Των παρόντων καιρών ΙΙ
(ή επίγραμμα για το Πολυτεχνείο)

Εδώ παλαίψανε οι φοιτητές με το μεγάλο δράκο.
Τα χρόνια πέρασαν κι οι πρώτοι τη βολέψανε.
Άλλος στο βουλευτήριο,
άλλος στη δημαρχία,
άλλος κλειδούχος στο κοινό ταμείο
κι άλλος παρατρεχάμενος στου αρχηγού τη βίλλα.

Οι δεύτεροι, παρέμειναν ανώνυμοι,
σαν τους λοιπούς οπλίτες.
Της επταετίας αγωνιστές,
κορόιδα της μεταπολίτευσης,
σαν τα σφαχτάρια κρέμονται
απ’ το τσιγκέλι των ιδανικών τους.

Γιώργος Χ. Θεοχάρης
Από τη συλλογή Αμειψισπορά 1996

Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2008

Από τα σαλόνια των ΜΜΕ η λίστα των 15

Τελικά το βραβείο Αναγνωστών δε θα δοθεί μόνο από τις λέσχες ανάγνωσης, πρόταση στην οποία αντιδράσαμε και συζητήσαμε διεξοδικά σ’ αυτό το μπλογκ, αλλά οι λέσχες έβαλαν για τα καλά το χεράκι τους στην όλη διαδικασία καθώς ήταν αυτές που επέλεξαν τους τελικούς τίτλους.
Πρώτες εκτιμήσεις:
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν όλα τα ονόματα που φιγουράρουν στη λίστα, είναι τα γνωστά, εκείνα ακριβώς που παίζουν συνεχώς στις στήλες των ευπώλητων και ταυτόχρονα στα σαλόνια των εφημερίδων και άλλων μέσων επικοινωνίας.
Από την άλλη εκτός λίστας έμειναν βιβλία, που η κυκλοφορία και μόνο ενός τίτλου, πιθανά να υπερβαίνει το σύνολο των δεκαπέντε.
Κανένας βέβαια από τους «υπεύθυνους» δεν θα μας ξεκαθαρίσει τι τελικά βραβεύουμε και με ποια κριτήρια η κάθε λέσχη αποφασίζει πριν από μας για μας.
Κανένας βέβαια δεν θα απαντήσει στο ερώτημα αν όσοι επέλεξαν είχαν την επάρκεια να ανταποκριθούν σ’ αυτή την πρόκληση.

Κι ακόμα διαπιστώσαμε όταν θελήσαμε να κάνουμε ένα τσεκάρισμα για τα βιβλία που κόπηκαν ότι δεν υπάρχει στην ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ ο κατάλογος που είχε σταλεί στις λέσχες με τα βιβλία όλης της λίστας. Γιατί;
Με την ευκαιρία λοιπόν του διαγωνισμού αξίζει να θυμηθούμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τις θέσεις που πήραν άνθρωποι του βιβλίου στο διάλογο που έγινε το μήνα Ιούνιο στο μπλογκ μας.

Κώστας Ακρίβος, συγγραφέας
Υπάρχει αυτή τη στιγμή άλλος καταλληλότερος φορέας για να εκφράσει την άποψή του σχετικά με το ποιοτικά αναγνωρίσιμο, άρα και βραβεύσιμο, βιβλίο; Επιμένω πως όχι.

Άρης Μαραγκόπουλος
συγγραφέας, μεταφραστής, κριτικός βιβλίου
Ας μην εθελοτυφλούμε. Κατά τη χώρα και η ανάγνωσή της. Κατά την ανάγνωση και οι βραβεύσεις.

Στεφανάκης Δημήτρης, συγγραφέας
Ας οραματιστούμε όλοι μαζί ένα κόσμο με λιγότερα βραβεία και διακρίσεις αλλά περισσότερη ουσία και κόπο στην δημιουργική διαδικασία της γραφής.

Μάκης Καραγιάννης
συγγραφέας, συνεκδότης του περιοδικού "
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ" της Κοζάνης
Νομίζω ότι «οι αναγνώστες» δίνουν καθημερινά το βραβείο τους με τις εκατοντάδες χιλιάδες πωλήσεις συγκεκριμένων ευπώλητων. Ο χρόνος βέβαια θα κάνει τη δουλειά του και θα αποδώσει δικαιοσύνη, εντάσσοντας τα σημαντικά στον λογοτεχνικό κανόνα και ρίχνοντας τα υπόλοιπα στη χωματερή της λήθης.

Γιάννης Χαιρετάκης,
συγγραφέας αλλά και μέλος ομάδας ανάγνωσης
Αντικειμενικά κριτήρια επιλογής ενός έργου τέχνης δεν υπάρχει. Ποιος θέτει τα κριτήρια και με ποια κριτήρια αυτός θέτει τα κριτήρια; Τα ερωτήματα είναι πολλά, γνωστά και αναπάντητα. Επομένως και η επιλογή ενός βιβλίου (ή του βιβλίου της χρονιάς) είναι εξορισμού υποκειμενική.

Βενετία Αποστολίδου
Αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής λογοτεχνίας ΑΠΘ
Ωστόσο συμφωνώ μαζί σας ότι θα έπρεπε να προηγηθεί μια έρευνα για τις λέσχες ανάγνωσης. Ποιες είναι, πού βρίσκονται, από πόσα και τι είδους μέλη αποτελούνται (όχι ονόματα φυσικά), τι είδους βιβλία διαβάζουν κλπ. Μια τέτοια έρευνα θα ήταν πολλαπλώς σημαντική για τη μελέτη της ανάγνωσης στην Ελλάδα.

Μαρία Σκιαδαρέση, συγγραφέας
Σήμερα τα βραβεία είναι της μόδας γενικώς τα περιοδικά ποικίλης ύλης και η τηλεόραση βραβεύουν τον άντρα, τη γυναίκα, το τραγούδι της χρονιάς. Δεν θα έλλειπε το βιβλίο από το πανηγύρι!

Γιώργος Χ. Θεοχάρης
Ποιητής,Διευθυντής του περιοδικού Εμβόλιμον (Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας)
Κάθε χρόνο πιστεύω πως κυκλοφορεί σε κάθε λογοτεχνικό είδος ένα τουλάχιστον βιβλίο αξιότερο από αυτά που βραβεύονται.

Λαμπρόπουλος Νίκος, βιβλιοπώλης
Το βραβείο Αναγνωστών το χρησιμοποιούμε απροσχημάτιστα ως όχημα για να προπαγανδίσουμε τις Λέσχες Ανάγνωσης. Άρα συνειδητά το απαξιώνουμε ακόμα περισσότερο αφού το βάζουμε να υπηρετήσει άλλο σκοπό απ’ αυτόν για τον οποίο δημιουργήθηκε.

Ανδρέας Μήτσου,
συγγραφέας, κάτοχος 1ου βραβείου αναγνωστών 2007
Ποιος είναι λοιπόν ο αναγνώστης, τι ρόλο καλούνται να παίξουν οι λέσχες αναγνωστών, οι κριτικοί λογοτεχνίας, πώς διαμορφώνεται η διαδικασία του βραβείου αναγνωστών και ποιες οι επιπτώσεις του στην ανάδειξη ενός βιβλίου, είναι ερωτήματα που επιδέχονται πολλαπλές ερμηνείες.

Για όλο το διάλογο πατήστε
ΕΔΩ

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2008

Το κοινό ψηφίζει για το αγαπημένο μυθιστόρημα της χρονιάς


Βραβείο Αναγνωστών 2008
Το κοινό ψηφίζει για το αγαπημένο μυθιστόρημα της χρονιάς
(10 Νοεμβρίου – 7 Δεκεμβρίου)

Για τέταρτη χρονιά οι αναγνώστες παίρνουν τον λόγο και ψηφίζουν το αγαπημένο τους ελληνικό μυθιστόρημα. Τη Δευτέρα 10 Νοεμβρίου αρχίζει η ψηφοφορία, που θα αναδείξει το «Βραβείο Αναγνωστών 2008», και θα διαρκέσει μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου.
Το «Βραβείο Αναγνωστών» είναι ένα λογοτεχνικό βραβείο που αγαπήθηκε και καθιερώθηκε από το αναγνωστικό κοινό, το οποίο βράβευσε την Ευγενία Φακίνου το 2005, τη Ρέα Γαλανάκη το 2006, τον Ανδρέα Μήτσου το 2007.
Και φέτος καλείται να ψηφίσει ένα από τα δεκαπέντε ελληνικά μυθιστορήματα της «βραχείας λίστας» που κατήρτισαν με την ψήφο τους τα μέλη Λεσχών Ανάγνωσης από το σύνολο των 150 που δραστηριοποιούνται σε όλη την Ελλάδα.
Ανανεωμένος φέτος ο θεσμός του Βραβείου, ανοίγει τα φτερά του για δεύτερη χρονιά σε όλη την Ελλάδα μέσα από το πανελλαδικό δίκτυο της ΕΡΤ που συνεργάζεται στη διοργάνωση. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει περισσότερο τα προτεινόμενα βιβλία και τους συγγραφείς τους μέσα από τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές της ΕΡΤ.

Φέτος, για πρώτη φορά «μπήκαν στο παιχνίδι» οι 150 Λέσχες Ανάγνωσης, ψηφίζοντας για τη «βραχεία λίστα» των 15 βιβλίων (με αλφαβητική σειρά, από το ονοματεπώνυμο κάθε συγγραφέα) από την οποία καλείται να επιλέξει το κοινό:


· Πανδαιμόνιο του Κώστα Ακρίβου στις εκδόσεις Μεταίχμιο(στείλτε ΒΑ 1 στο 54160)
· Η αηδονόπιτα του Ισίδωρου Ζουργού στις εκδόσεις Πατάκης (στείλτε ΒΑ 2 στο 54160)
· Ανεπίδοτοι έρωτες του Περικλή Κοροβέση στις εκδόσεις Ηλέκτρα (στείλτε ΒΑ 3 στο 54160)
· Η Μαρία των Μογγόλων της Μαριάννας Κορομηλά στις εκδόσεις Πατάκη (στείλτε ΒΑ 4 στο 54160)
· Τι ζητούν οι βάρβαροι του Δημοσθένη Κούρτοβικ στις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα(στείλτε ΒΑ 5 στο 54160)
· Ο τελευταίος Παλαιολόγος του Γιώργου Λεονάρδου στις εκδόσεις Λιβάνη(στείλτε ΒΑ 6 στο 54160)
· Αλδεβαράν του Παύλου Μάτεσι στις εκδόσεις Καστανιώτη(στείλτε ΒΑ 7 στο 54160)
· Τηλεμάχου Οδύσσεια του Δημήτρη Μίγγα στις εκδόσεις Μεταίχμιο(στείλτε ΒΑ 8 στο 54160)
· Όλα σου τα μαθα, μα ξέχασα μια λέξη του Δημήτρη Μπουραντά στις εκδόσεις Πατάκη (στείλτε ΒΑ 9 στο 54160)
· Του φιδιού το γάλα του Γιάννη Ξανθούλη στις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα(στείλτε ΒΑ 10 στο 54160)
· Η Μεγάλη Άμμος του Βαγγέλη Ραπτόπουλου στις εκδόσεις Κέδρος(στείλτε ΒΑ 11 στο 54160)
· Βίλα Κόμπρε του Αλέξη Σταμάτη στις εκδόσεις Καστανιώτη (στείλτε ΒΑ 12 στο 54160)
· Φτερά από μετάξι της Πασχαλίας Τραυλού στις εκδόσεις Ψυχογιός (στείλτε ΒΑ 13 στο 54160)
· Ραγδαία επιδείνωση του Θανάση Χειμωνά στις εκδόσεις Πατάκη(στείλτε ΒΑ 14 στο 54160)

· Παλιά, πολύ παλιά του Πέτρου Μάρκαρη στις εκδόσεις Γαβριηλίδης (εκτός συναγωνισμού)
[Οπως κάθε χρόνο, η επιλογή έγινε από τους τίτλους ελληνικής λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν από την 1η Οκτωβρίου 2007 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2008, σύμφωνα με τους καταλόγους που δημοσιεύονται στη ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ (www.biblionet.gr). Σημείωση: το μυθιστόρημα «Παλιά, πολύ παλιά» του συγγραφέα και προέδρου του ΕΚΕΒΙ κ. Πέτρου Μάρκαρη αναδείχθηκε μεν μεταξύ των 15 επικρατέστερων για το φετινό βραβείο από τις Λέσχες Ανάγνωσης, ωστόσο θα παραμείνει εκτός συναγωνισμού].

Οι αναγνώστες μπορούν να ψηφίζουν από τις 10 Νοεμβρίου έως 7 Δεκεμβρίου 2008, με sms στο 54160 (χρέωση κανονικού μηνύματος).
Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στις 10 Δεκεμβρίου στην εκπομπή «Έχει Γούστο» με την Μπήλιω Τσουκαλά στη ΝΕΤ.

Από την ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ

Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008

Από το κοντύλι στον υπολογιστή. Τα παρεπόμενα της εκδήλωσης

Ξεπέρασε τις προσδοκίες μας η ανταπόκριση των φίλων του βιβλιοπωλείου στο κάλεσμα για την παρουσίαση του λευκώματος «Από το κοντύλι στον υπολογιστή».
Το παρουσίασαν όπως σας είχαμε προαναγγείλει οι συγγραφείς του
Βάσω Βασιλού - Παπαγεωργίου
και Αλέξης Δημαράς

οι οποίοι σε πολλούς ξύπνησαν μνήμες απασφαλίζοντας και ενεργοποιώντας ευαίσθητες χορδές μιας αξεπέραστης εφηβείας, σ’ άλλους ζωντάνεψαν την εικόνα τόσο κοντινών χρόνων αλλά ταυτόχρονα και τόσο ξεθωριασμένων.
Με λόγο αλλά και εικόνα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρέλασαν οι μαθητές κάποιων άλλων δεκαετιών σημερινοί παππούδες και γλυκύτατες γιαγιάδες με τις σκανταλιές αλλά και τις επιδόσεις τους, με τις πλάκες αλλά και τις πράξεις ηρωισμού και αυτοθυσίας όταν οι συνθήκες το απαίτησαν.

Ένα βιβλίο πανόραμα του πολύπαθου εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας από τη γέννησή του μέχρι τις μέρες μας. Ενός εκπαιδευτικό συστήματος που ταλανίζεται από την ελαφρότητα που το αντιμετωπίζουν οι εκάστοτε ιθύνοντες κι ας πρόκειται για το σοβαρότερο διακύβευμα ενός κράτους.

Τα Αθεϊκά του Βόλου, ο πετροπόλεμος των φοιτητών για τη μετάφραση του Ευαγγελίου στη δημοτική, η δίκη των τόνων κατά του καθηγητή Κακριδή κι ενώ η Ελλάδα βρισκόταν στη βαθειά κατοχή του 1941 υπόθεση που θίξαμε πριν δυο τρία χρόνια και με την Αγγέλα Καστρινάκη, τα ΑΕΤΟΠΟΥΛΑ, είναι μερικά από τα θέματα που έδωσαν και την πολιτική διάσταση που έχει η υπόθεση εκπαίδευση και κανένας μας δεν μπορεί να αγνοήσει.
Κι ακόμα ο κύριος Δημαράς περιέγραψε με το δικό του τρόπο τη διαχρονικότητα των προβλημάτων που ταλαιπωρούν την εκπαίδευση από γεννησιμιού της δίνοντας το έναυσμα για γόνιμο διάλογο - και έντονο πολλές φορές - που κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού σε μια εκδήλωση που άγγιξε σε διάρκεια τις δυόμισι ώρες.
Ας ακούσουμε κι ενα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τη συζήτηση

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2008

Η ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης στο βιβλιοπωλείο μας τη Δευτέρα 3-11-08

Το βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ σας προσκαλούν
στην παρουσίαση του λευκώματος
του Αλέξη Δημαρά και της Βάσως Βασιλού-Παπαγεωργίου
ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΝΤΥΛΙ ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ
1830-2000:
Εκατόν εβδομήντα χρόνια ελληνική εκπαίδευση
με λόγια και εικόνες
τη Δευτέρα, 3 Νοεμβρίου 2008, στις 8:15 μ.μ.,
στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
(Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49, πρώην Πεσ. Μαχητών, Λιβαδειά).
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι συγγραφείς.

Το λεύκωμα αυτό είναι ένα πανόραμα της ιστορίας της ελληνικής εκπαίδευσης μέσα από φωτογραφικό και αρχειακό υλικό από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους μέχρι το γύρισμα της χιλιετίας. Παρουσιάζονται με λόγια και εικόνες οι σημαντικότερες στιγμές αυτής της πορείας, προβάλλονται οι πρωταγωνιστές των εξελίξεων, καταγράφονται τα πρώτα βήματα της δημόσιας όσο και της ιδιωτικής εκπαίδευσης και αναδεικνύονται οι διάφοροι παράγοντες που καθόρισαν την πορεία τους. Τα εισαγωγικά σημειώματα κάθε κεφαλαίου και οι αναλυτικές λεζάντες δίνουν τις απαραίτητες κοινωνικοϊδεολογικές διαστάσεις των εκπαιδευτικών φαινομένων.

Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από προβολή φωτογραφικού υλικού που περιλαμβάνεται στο βιβλίο. Μια πρώτη γεύση σας δίνουμε παρουσιάζοντας μαθητές με τη δασκάλα τους σε σχολείο της Λιβαδειάς κοντα στο 1910.

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

Από το κοντύλι στον υπολογιστή, 1830-2000: Εκατόν εβδομήντα χρόνια ελληνική εκπαίδευση με λόγια και εικόνες


Ο τόμος αυτός αποτελείται από τεκμήρια – εικαστικά και λεκτικά – πολλά από τα οποία είναι ανέκδοτα και σχεδόν όλα αθησαύριστα. Η σύνθεσή του είναι αποτέλεσμα επίμονων αναζητήσεων, λεπτών επιλογών και καθοριστικών αποφάσεων. Με την ολοκλήρωσή του ύστερα από πολύχρονη προετοιμασία παραδίδεται στο κοινό με διπλή προσδοκία: να αποτελέσει ταυτόχρονα ευχάριστο, διαφωτιστικό άνοιγμα προς το παρελθόν για τον ανειδίκευτο αναγνώστη και χρήσιμο εργαλείο για όσους μελετούν την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης και την ανέλιξη της νεοελληνικής κοινωνίας.
Σχόλιο από τους συγγραφείς του έξοχου λευκώματος
Αλέξη Δημαρά, Βάσω Βασιλού - Παπαγεωργίου


ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΤΥΠΟΣ

Νίκος Κ. Αλιβιζάτος ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ (Βιβλιοθήκη), 6/6/2008
Ιστορία σε λεζάντες

Για τον αναγνώστη που η ιστορία της εκπαίδευσης δεν τον ενδιαφέρει ως ξεχωριστό αντικείμενο, αλλά μόνο ως πτυχή της ιστορίας των ιδεών και των νοοτροπιών, το σχολιαζόμενο λεύκωμα είναι ένας μικρός θησαυρός.
Διότι με τις εκατοντάδες φωτογραφίες και τα τεκμήρια που περιλαμβάνει –δυσπρόσιτα, κατά κανόνα, αν όχι και εντελώς απρόσιτα για τον μη ειδικό-, αποδίδει με τρόπο εύληπτο, ακριβή και προπάντων ευχάριστο το κλίμα της εποχής στην οποία κάθε φορά αναφέρεται. Και τούτο, γιατί κατορθώνει να αγγίξει το ρυθμό της καθημερινότητας, πίσω από τα γνωστά γεγονότα, τα πολυσχολιασμένα.Σε ένα τέτοιο εγχείρημα, δύο ήταν οι προφανείς κίνδυνοι που ελλόχευαν για τους επιμελητές: είτε να ενδώσουν στα στερεότυπα είτε να αρκεστούν στην ανεκδοτολογία. Γιατί όταν αποφασίζεις να εκδώσεις ένα επιστημονικό βιβλίο χωρίς υποσημειώσεις και παραπομπές και περιορίζεσαι στη δημοσίευση τεκμηρίων –έστω και με μια μικρή επεξηγηματική εισαγωγή σε κάθε κεφάλαιο- είναι φανερό ότι δεν έχεις πολλά περιθώρια για αποχρώσεις, ούτε καν τις αναγκαίες: τα πράγματα κινδυνεύουν να εμφανισθούν ως μαύρα ή άσπρα, ενώ στην πραγματικότητα είναι γκρι. […]Η τεχνική με την οποία οι επιμελητές απέφυγαν τον διπλό αυτό σκόπελο δεν ήταν η άνευρη ουδετερότητα ούτε η εξίσου βαρετή «πολιτική ορθότητα», σε ουσία και ύφος αντίστοιχα. Ήταν, όπως πιστεύω, το παιχνίδι των σχολίων μέσω μιας λεπτεπίλεπτης τεχνικής, την οποία οι συγγραφείς ανύψωσαν σε αληθινή τέχνη: της τεχνικής της λεζάντας.

Κώστας Δ. Μπλιάτκας ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 26/5/2008

[…] είμαστε τυχεροί που λάβαμε και διαβάσαμε ένα θαυμάσιο πόνημα για την ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης.
Πρόκειται περί εκδοτικού αριστουργήματος, που συνδυάζει πληρότητα ύλης, άριστη τεκμηρίωση, χορταστικό λόγο αλλά και εικονογράφηση και τυποτεχνική φροντίδα σπάνια. Με σπάνια ντοκουμέντα, φωτογραφίες, εξώφυλλα, έγγραφα, σκίτσα, δημοσιεύματα κ.ά. […]Το βιβλίο αυτό δεν κάνει πολιτική. Καταγράφει με σπάνια πληρότητα και ήπιους τόνους όλες τις εξελίξεις και τις κοινωνικοϊδεολογικές προεκτάσεις των γεγονότων στα σχολεία αλλά και των φαινομένων που αναδύθηκαν με αφορμή την παιδεία και τον επίζηλο «έλεγχο» της σκέψης και της γνώσης, που ουκ ολίγοι επιχείρησαν.Το βιβλίο είναι, ας πούμε, πολύ μοντέρνο. Με πολλές φωτογραφίες και εντυπωσιακή σελιδοποίηση. Έχει όμως και αξιολογική ένταξη σε αυτό πολύ σημαντικών γεγονότων, «στιγμιότυπων» και στερεοτύπων, που άλλα συνδέθηκαν με ζωογόνες πολιτικές για την παιδεία και άλλα τη βασάνισαν μαζί με τους άτυχους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς.Δεν έχει, όπως είπαμε, πολιτικό προσανατολισμό, αλλά το έμπειρο μάτι εύκολα θα διαπιστώσει ότι οι συγγραφείς παίρνουν θέση. Επισημαίνουν τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα του εκπαιδευτικού συστήματος.

Νίκος Κουνενής Η ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΑΥΓΗ, 1/6/2008
Σταθμοί και περιπέτειες της ελληνικής εκπαίδευσης

… Αυτό το οποίο επιδιώκει –και επιτυγχάνει κατά τη γνώμη μου- ο παρών τόμος, είναι αυτό που εξαρχής αποτέλεσε τη διακηρυγμένη πρόθεση των συγγραφέων του: όχι να υποκαταστήσει ή να εμφανιστεί ότι υποκαθιστά τη «μεγάλη ιστορία», αλλά να λειτουργήσει παραπληρωματικά προς αυτήν. Στην καθαρή αυτή επιλογή οφείλονται, άλλωστε, το αποτελεσματικό δέσιμο των ανόμοιων από την άποψη του είδους και της βαρύτητας στοιχείων και αφετέρου η αποτελεσματική αποφυγή της διολίσθησης σε πομπώδεις –και εντελώς αναντίστοιχες με την ειδολογική κατηγοριοποίηση του έργου- απόπειρες πλήρους ιστορικής ερμηνείας των παρατιθέμενων περιόδων της εκπαίδευσης. […]Οι συγγραφείς κατάφεραν να παραδώσουν ένα καλοδουλεμένο εργαλείο περιήγησης στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, χρήσιμο και κατατοπιστικό, όχι μόνο στους μελετητές ή τους άμεσα εμπλεκόμενους στους θεσμούς της, αλλά και σε κάθε άλλον ενδιαφερόμενο.

Διονύσης Ν. Μουσμούτης ΙΣΤΟΡΙΑ, Σεπτέμβριος 2008

Ο γνωστός και έγκυρος ιστορικός της εκπαίδευσης Αλέξης Δημαράς σε συνεργασία με τη Βάσω Βασιλού-Παπαγεωργίου –διδάκτορα των Επιστημών της Αγωγής, ειδικευμένη στον τομέα της Ιστορίας της Εκπαίδευσης- συνέθεσαν έναν κυριολεκτικά έξοχο τόμο, ο οποίος συντίθεται από τεκμήρια εικαστικά και λεκτικά, πολλά από τα οποία είναι ανέκδοτα και σχεδόν όλα αθησαύριστα. Δεν πρόκειται για ένα απλό ευχάριστο λεύκωμα αλλά για ένα διαφωτιστικό άνοιγμα στο παρελθόν, κατατοπιστικό για τον ανειδίκευτο αναγνώστη και χρήσιμο εργαλείο για όσους μελετούν την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης. […] Μια πολύτιμη κιβωτός που καταγράφει τα πρώτα βήματα της δημόσιας όσο και της ιδιωτικής εκπαίδευσης αναδεικνύοντας τους διάφορους παράγοντες που καθόρισαν την πορεία τους. Υποδειγματικός κατά τη μεθοδολογία και κατά τη σύνθεση ο λευκωματικός τόμος των Αλέξη Δημαρά και της Βάσως Βασιλού-Παπαγεωργίου αποτελεί όχι μόνο ένα κόσμημα, αλλά ένα σημείο –πλέον- αναφοράς στα εκδοτικά πράγματα του τόπου μας.
Το λεύκωμα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2008

Κάποτε στη Φρανκφούρτη

Στο παραπάνω κτήριο που έχει το σχήμα ενός τεράστιου μολυβιού, κάθε Οκτώβρη δίνει το ραντεβού της η φυλή των ενασχολούμενων με την υπόθεση του βιβλίου σε όλο τον πλανήτη.
Σε ένα μεγάλο βαθμό τους προσεχείς μήνες θα φτάσουν στα ράφια μας, και θα κρίνουμε, τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων και των συμφωνιών που έκλεισαν οι Έλληνες εκδότες με τους συναδέλφους των άλλων χωρών.


Η είσοδος για τα ελληνικά περίπτερα

Μέχρι τότε ας μοιραστούμε τις αναμνήσεις από το 2001.

Το περίπτερο του εκδοτικού οίκου ΜΕλΙΣΣΑ

Δεν ήταν μια τυχαία χρονιά αλλά αυτή κατά την οποία τιμήθηκε το ελληνικό βιβλίο και γενικότερα οι δημιουργοί του και οι εκπρόσωποί του.

Το περίπτερο των εκδόσων Καστανιώτη
Η Ελλάδα ως τιμώμενη χώρα παρ’ όλη τη συνήθη γκρίνια που προηγήθηκε είχε μια καλή παρουσία τόσο με τα περίπτερα – μερικά από τα οποία σας παρουσιάζουμε από φωτογραφικό υλικό του αρχείου μας - όσο και από τις επιτυχημένες εκδηλώσεις με συγγραφείς αλλά και γνωστούς καλλιτέχνες που έδωσαν το δικό τους παρών και χρώμα.

Η Μαρία Φαραντούρη στη Φρανκφούρτη

Αναφέρω χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια κινητοποίησης του μηχανισμού της μνήμης την πληθωρική παρουσία της Μαρίας Φαραντούρη σε διαμορφωμένες αίθουσες του εκθεσιακού κέντρου, την συναυλία της Αγνής Μπάλτσα στο επιβλητικό κτήριο της Όπερας της Φρανκφούρτης αλλά και την εντυπωσιακή προσέλευση των Γερμανών σε μια ομιλία συζήτηση του Μανώλη Γλέζου τον οποίο αποθέωσαν παρ’ όλο που αυτός ως φιλοξενούμενος ούτε τους χαρίστηκε ούτε μάσησε τα λόγια του.

Οι φωτογραφίες είναι του Νίκου Λαμπρόπουλου

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2008

Μυσταγωγία

Άλλη μια βραδιά μυσταγωγίας στο χώρο του βιβλιοπωλείου τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου με τον Πανεπιστημιακό Δάσκαλο Στέφανο Ροζάνη να κλείνει τον κύκλο των ομιλιών του για το Χριστιανικό Γνωστικισμό παρουσιάζοντας
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ ΑΥΤΟΛΥΤΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Με το γλαφυρό λόγο του επισήμανε τη Γνωστική θέαση για την αυτολύτρωση του ανθρώπου σε αντιδιαστολή της θρησκευτικής, ιδεολογικής και επιστημονικής θεώρησης του ανθρώπινου πεπρωμένου που επικαλείται πάντα έναν υπερουράνιο ή εγκόσμιο Σωτήρα.
Αναλύθηκε ο τρόπος με τον οποίο η γνωστική αντίληψη γονιμοποίησε τη σκέψη μεγάλων στοχαστών και καλλιτεχνών των τελευταίων δεκαετιών όπως για παράδειγμα του Γιουνγκ, του Χάιντεγκερ, του Φρόιντ, του Νίτσε,του Ντοστογιέφσκι, του Αϊνστάιν, του Τζων Λέννον.
Οι παρεμβάσεις του ακροατηρίου εύστοχες και η συζήτηση που ακολούθησε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μας έδωσε ιδιαίτερη ικανοποίηση για την επιλογή μας να αφιερώσουμε τρεις εκδηλώσεις στο Χριστιανικό Γνωστικισμό και μας άνοιξε την όρεξη να προγραμματίσουμε και κάποια άλλη εκδήλωση για την επίδραση του Γνωστικισμού σε άλλες θρησκείες.

Πολλές οι ευχαριστίες μας προς τον Στέφανο Ροζάνη. Είναι μεγάλη τιμή για το βιβλιοπωλείο μας η συχνή παρουσία του στις εκδηλώσεις μας και πιστεύουμε ότι η φανερή αγάπη και ο σεβασμός όλων των φίλων μας προς το πρόσωπό του ισχυροποιεί τους δεσμούς που έχουμε αναπτύξει τα τελευταία επτά χρόνια.

Ακούστε ένα μικρό απόσπασμα από την ομιλία με αναφορά στην ιερά πορνεία με την αναγκαία υπογράμμιση πως δεν ενδείκνυται για συντηρητικούς και φονταμενταλιστές.

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

Το όνειρο της αυτολύτρωσης του ανθρώπου με ομιλητή τον Στέφανο Ροζάνη

Η ομιλία έχει ως αναφορά της τα ακόλουθα βιβλία
· Οι γνωστικοί: Micha Brumlik εκδ. ΝΗΣΟΣ
· Γνωστική Φιλοσοφία: Tobias Churtn εκδ. ΕΝΑΛΙΟΣ
· Ένας λανθάνων Ρομαντισμός: Στέφανος Ροζάνης εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ


Λίγα λόγια για την ομιλία
«ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΗΣ ΑΥΤΟΛΥΤΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ»
Η θρησκευτική, ιδεολογική και επιστημονική θεώρηση του ανθρώπινου πεπρωμένου, ιδιαίτερα κατά τους νεωτερικούς χρόνους, χρησιμοποιεί ως ισχυρό πρόταγμα τη σωτηριολογία. Επικαλείται πάντα έναν υπερουράνιο ή εγκόσμιο Σωτήρα, ο οποίος, παρεμβαίνοντας στην ανθρώπινη μοίρα, έχει τη δύναμη να την αλλάξει ή να την εκτρέψει προς ευνοϊκότερες κατευθύνσεις για το πάσχον υποκείμενο. Ωστόσο, η θεώρηση αυτή αποδυναμώνει τον άνθρωπο, τον αδρανοποιεί και τον αλλοτριώνει, δημιουργώντας μια ψευδή συνείδηση, η οποία κυριαρχεί πάνω στο ανθρώπινο. Το όνειρο της αυτολύτρωσης του ανθρώπου, σε πλήρη αντιδιαστολή προς τη σωτηριολογία των θρησκευτικών, ιδεολογικών και επιστημονικών ρευμάτων της νεωτερικής εποχής, έχει την αφετηρία του στη Γνωστική θέαση του κόσμου και του ανθρώπινου υποκειμένου, ενώ εξακολουθεί μέχρι τις μέρες μας να γονιμοποιεί τη σκέψη μεγάλων στοχαστών του αιώνα, όπως ο Jung, o Heidegger, o Bultmann κ.ά.











Πρόκειται για το κλείσιμο της τριλογίας
που ξεκινήσαμε πριν τρία χρόνια με ομιλητή
τον πανεπιστημιακό και συγγραφέα Στέφανο Ροζάνη
για τον γνωστικισμό και που εντάσσεται στον ευρύτερο κύκλο εκδηλώσεων με θέμα
ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ
Θυμίζουμε τις δύο προηγούμενες

1.ΠΛΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΛΩΤΙΝΟΣ
Η επίδρασή τους στο Χριστιανικό μυστικισμό
(Γνωστικισμός και φιλοσοφία της ερήμου)

2.Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΝΑΓΚ ΧΑΜΑΝΤΙ
Τα απόκρυφα Ευαγγέλια και η συμβολή τους στη διαμόρφωση
του Χριστιανικού κοσμοειδώλου των πρώτων αιώνων μετά το Χριστό

«Είπε ο Ιησούς: εάν αυτοί που σας καθοδηγούν σας πουν ότι η βασιλεία είναι στον ουρανό, τότε τα πετεινά του ουρανού θα σας προλάβουν, εάν σας πουν ότι είναι στη θάλασσα, τότε τα ψάρια θα σας προλάβουν, αλλά η βασιλεία είναι μέσα σας και όχι έξω. Όταν θα γνωρίσετε τον εαυτό σας, τότε θα σας γνωρίσουν και θα καταλάβετε ότι είστε γη του ζωντανού πατέρα. Εάν όμως δεν καταλάβετε τον εαυτό σας, είστε μέσα στη φτώχεια. Η φτώχεια είστε εσείς».
Για περισσότερα σχόλια απ’ αυτήν την εκδήλωση πατήστε ΕΔΩ

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2008

Μεσιτεύοντας ανάμεσα σε συγγραφείς και αναγνώστες

Λίγες μέρες πριν την έναρξη της 17ης σαιζόν εκδηλώσεων, αποκτά επικαιρότητα η συνέντευξη που είχαμε παραχωρήσει στον Μισέλ Φαίς και δημοσιεύτηκε στη βιβλιοθήκη της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ πριν από 3 χρόνια. Άλλωστε μας έχουν ζητήσει αρκετοί φίλοι τη δημοσίευση και στο μπλογκ όσων αναφορών για το βιβλιοπωλείο έχουν γίνει σε έντυπα κι είναι μια θαυμάσια ευκαιρία ν’ αρχίσουμε να τα συγκεντρώνουμε και να τα κάνουμε προσιτά σε όλους.


  •  Από πότε λειτουργεί το βιβλιοπωλείο σας και από πότε δραστηριοποιείστε σε λογοτεχνικές ή άλλες εκδηλώσεις;  «Το βιβλιοπωλείο Σύγχρονη Έκφραση ιδρύθηκε στη Λιβαδειά το 1982 και οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν δέκα χρόνια αργότερα. Ήταν η εποχή που το βιβλίο άρχισε να μπαίνει στα ράφια των κάθε λογής σουπερμάρκετ και σκέφτηκα ότι η υγιής αντίδρασή μου έναντι αυτού του φαινομένου πρέπει να είναι η δημιουργία συνείδησης στον αγοραστή, ότι ο φυσικός χώρος αγοράς του βιβλίου δεν είναι το οποιοδήποτε σημείο πώλησής του, αλλά ο χώρος εκείνος στον οποίο υπηρετείται ο πολιτισμός και σ' άλλες του εκφάνσεις. Πιστεύω ότι είμαι ότι από τους πρώτους βιβλιοπώλες στην Ελλάδα που αξιοποίησα τις εκδηλώσεις για την προώθηση και διάδοση του βιβλίου, μέσα από μια διαδικασία που χαρακτηρίζεται από συνέπεια και χρονική συνέχεια.Μέχρι σήμερα ο απολογισμός είναι σχεδόν 200 εκδηλώσεις, οι οποίες δεν γίνονται άναρχα αλλά με προγραμματισμό θεματικών ενοτήτων. Η κάθε ενότητα περιλαμβάνει συνήθως 6-10 ομιλίες και οι συναντήσεις με τους φίλους του βιβλιοπωλείου είναι ανά δεκαπενθήμερο».
  •    Με ποια κριτήρια επιλέγετε τους συγγραφείς που παρουσιάζονται στο χώρο σας; «Τα κριτήρια επιλογής των συγγραφέων είναι πολύ αυστηρά -τόσο που πιθανά να έχω αδικήσει κάποιους. Το κυριότερο είναι η λογοτεχνική ή επιστημονική σημασία του έργου τους και ακολουθεί η αντοχή αυτού στο χρόνο -όχι η πρόσκαιρη δημοσιότητα».
  •    Υπάρχουν κάποιες λογοτεχνικές βραδιές που έχουν εντυπωθεί στη μνήμη σας. Κι αν συμβαίνει αυτό, ποιες είναι και γιατί; «Η κάθε εκδήλωση έχει το δικό της χρώμα και της δική της δυναμική. Ανάμεσα σε διακόσιες βραδιές είναι φυσιολογικό να έχουν ξεχωρίσει. Είναι αυτές που συνδυάστηκε αρμονικά μια μεστή ομιλία με το χάρισμα του λόγου και τις πετυχημένες παρεμβάσεις». 
  •   Λογοτέχνες ή λόγιοι της τοπικής κοινωνίας έχουν πρόσβαση στο χώρο σας; «Είναι ευπρόσδεκτοι, εφόσον το έργο τους αγγίζει το όριο του πήχυ που έχουμε τοποθετήσει για τους ομιλητές».
  •   Σε ποιον αριθμό θα προσεγγίζατε το συστηματικό βιβλιόφιλο κοινό της πόλης σας; Ποια είναι η μορφωτική και η ηλικιακή διαστρωμάτωση αυτού του κοινού; «Αν ορίσουμε ως συστηματικούς αναγνώστες όσους διαβάζουν πάνω από δέκα βιβλία το χρόνο, τότε αυτοί δεν πρέπει να ξεπερνούν το 2-3% του πληθυσμού της πόλης. Ο βασικός κορμός τους αποτελείται από απόφοιτους (σημερινού) Λυκείου και η ηλικία κυμαίνεται μεταξύ 30 και 55 ετών». 
  •   Έχετε σκεφτεί άλλες δράσεις (π.χ. εργαστήρια αναγνωστών, έκδοση κάποιου περιοδικού, διοργάνωση λογοτεχνικών διαγωνισμών) για την περαιτέρω τόνωση της βιβλιοφιλίας στην περιοχή σας; «Είναι μαγνητοφωνημένες όλες οι εκδηλώσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα κι έχει σχηματιστεί ένα αρχείο, όπως αντιλαμβάνεστε, μεγάλης σημασίας, το οποίο απομαγνητοφωνείται και θα χρησιμοποιηθεί μελλοντικά. Πολλές από τις εισηγήσεις των εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου δημοσιεύονται στο λογοτεχνικό περιοδικό της περιοχής μας Εμβόλιμον, και αυτή την εποχή ετοιμάζεται ένα φυλλάδιο που θα περιέχει τις διαλέξεις ενός κύκλου θρησκειολογικών θεμάτων που πραγματοποιήθηκε το χειμώνα».
  •   Υπάρχει κάποια οικονομική ενίσχυση (από την πολιτεία, τις τοπικές αρχές ή τους εκδοτικούς οίκους) σχετικά με τους συγγραφείς που προσκαλείτε; «Ανύπαρκτη. Κι αν αυτό είναι εν μέρει κατανοητό, γιατί δείχνει τους δεσμούς, την ευαισθησία και τη σχέση της πολιτείας και των τοπικών αρχών με τον πολιτισμό, είναι συζητήσιμη η στάση των εκδοτών, η οποία, όταν ξεπερνάει τα όρια της απόλυτης αδιαφορίας, εξαντλείται στην εκτύπωση κάποιων προσκλήσεων -τις οποίες προσωπικά δεν ζητώ- και που είναι σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στα έξοδα μιας σωστά οργανωμένης εκδήλωσης».
  •    Σε μια λογοτεχνική βραδιά σας ενδιαφέρουν οι πωλήσεις ή ο διάλογος που ακολουθεί; Προς τα πού γέρνει η ζυγαριά; «Στις λογοτεχνικές βραδιές, όσο κι αν αυτό φαίνεται ακατανόητο και σοκάρει τους εκδότες, δεν επιδιώκω τις πωλήσεις. Αυτές έρχονται μόνες τους μετέπειτα, ανάλογα με την επιτυχία της εκδήλωσης. Το φαινόμενο των πωλήσεων της «αρπαχτής» δεν πρέπει και δεν μπορεί να έχει θέση στο χώρο του βιβλίου». 
  •    Έχετε απογοητευθεί από κάποιους συγγραφείς; Πιστεύετε ότι αντιμετωπίζουν την πρόσκληση κυρίως σαν ευκαιρία δωρεάν τουρισμού; «Δεν έχω αφήσει αυτή την πολυτέλεια στον εαυτό μου. Όπως σας είπα και παραπάνω, κάνω πολύ αυστηρά τις επιλογές. Πολλούς από τους υποψήφιους ομιλητές φροντίζω να τους έχω παρακολουθήσει πριν τους καλέσω και αν αυτό δεν είναι εφικτό, παίρνω πληροφορίες από ανθρώπους που εμπιστεύομαι».
  •    Ο βιβλιοπώλης δικαιούται να διατυπώνει το προσωπικό αναγνωστικό γούστο του (επηρεάζοντας τον βιβλιοφάγο) ή πρέπει να στέκεται υπεράνω; «Έχοντας ως δεδομένο ότι μιλάμε για βιβλιοπωλεία που έχουν χιλιάδες τίτλους βιβλίων, ο βιβλιοπώλης όχι απλώς δικαιούται να διατυπώνει το προσωπικό αναγνωστικό του γούστο, αλλά επιβάλλεται... εφόσον του ζητηθεί -που συμβαίνει συχνά- αλλά και μέσω των βιβλίων που προβάλλει. Άλλωστε κάπως έτσι δεν διαμορφώνεται ο χαρακτήρας του κάθε βιβλιοπωλείου;» 
  •    Έχετε να διατυπώσετε κάποια παράπονα σχετικά με την προώθηση των εκδηλώσεών σας από τις εφημερίδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης; «Αμέτρητα. Ενώ είναι πανελλαδικής κυκλοφορίας και στις μικρές πόλεις κυριαρχούν απόλυτα στη διακίνηση, η ύλη τους είναι καθαρά αθηνοκεντρική. Για τον πολιτισμό στην επαρχία δεν αφιερώνονται ούτε δύο γραμμές, αν και είναι βέβαιο πως πολλές φορές γίνονται σημαντικότερα πράγματα από πολλά άλλα που τυγχάνουν σκανδαλώδους προβολής. Και μη μας πουν ότι δεν τους ενημερώσαμε. Υπάρχουν βέβαια και μια-δυο εξαιρέσεις εφημερίδων, αλλά κανόνας είναι η αποσιώπηση». 
  •    Οι πολλαπλές εκδηλώσεις σε μικρή κοινωνία ωφελούν την πνευματική ζωή ή λειτουργούν διασπαστικά; «Εξαρτάται από τον τρόπο που γίνονται και το κοινό στο οποίο απευθύνονται. Τολμώ να πω ότι αν κάποιες εκδηλώσεις αποτυγχάνουν δεν φταίει η τοπική κοινωνία, αλλά ο τρόπος διοργάνωσης, η άγνοια του αντικειμένου, η μίμηση και η συνήθως κακή αντιγραφή των σκέψεων και της δράσης επιτυχημένων συναδέλφων από άλλους. Οι μικρές κοινωνίες, επειδή έχουν το προνόμιο της άμεσης γνωριμίας, δίνουν μόνες τους τις απαντήσεις και λύνουν τους γόρδιους δεσμούς».

  •  ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ 03/06/2005

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

"Η Κατιούσα... σε νέα εκτέλεση" από τους Camille and The Band

Το αλίευσε η διαδικτυακή φίλη γητεύτρια μας άρεσε πολύ και το αναπαράγουμε.
Απολαύστε το.

"Κατιούσα... Camille and The Band"




Στην Ελλάδα ο σκοπός αυτός έντυσε τους στίχους του γνωστού αντιστασιακού τραγουδιού "Το ΕΑΜ μας έσωσε απ' την πείνα".
Και μη ξεχνιόμαστε. Σε λίγες μέρες έχουμε την επέτειο του Κόκκινου Οχτώβρη. Μπορεί ο υπαρκτός να έγινε ανύπαρκτος, οι ιδέες όμως εκείνου του Οκτώβρη ανανεώνονται και εμπνέουν όπως και τα τραγούδια του ακόμα.